تاریخ انتشار :يکشنبه ۱۴ سرطان ۱۳۹۴ ساعت ۰۰:۵۳
کد مطلب : 113970
افغانستان و پاکستان؛ دوستی موقت، دشمنی پایدار
وزارت خارجه افغانستان هشدار داده که اگر پاکستان به تحرکات در امتداد خط دیورند پایان ندهد، تنش در روابط میان دو کشور افزایش خواهد یافت.
شکیب مستغنی؛ سخنگوی وزارت خارجه به درگیری نیروهای نظامی افغان و پاکستانی در منطقه انگور اده ولسوالی برمل ولایت پکتیکا اشاره کرده و گفته است:"در صورتی که از تکرار چنین موارد در آینده جلوگیری نشود، به تلاش های هر دو کشور در جهت بهبود و گسترش روابط همزیستی و همسایگی مسالمت آمیز آسیب خواهد رساند."

نیروهای مرزی افغانستان روز چهارشنبه هفته گذشته، در منطقه انگور اده با عساکر پاکستانی پس از آن درگیر شدند که به گفته پولیس سرحدی افغانستان، جانب پاکستان می خواست در قلمرو افغانستان تاسیسات نظامی ایجاد کند.

نتیجه این درگیری کشته شدن ۸ مرزبان پاکستانی و دست کم یک مرزبان افغان بود.
برخی رسانه‌های پاکستانی اما گفته‌اند که در نتیجه درگیری میان نیروهای افغان و پاکستان، سه نفر از سربازان پاکستانی کشته شده اند؛ اما شماری دیگر از رسانه‌های پاکستانی گفته اند که ارتش این کشور تنها زخمی شدن سه سرباز را در این رویداد تایید می‌کند.

در واکنش های رسمی دوطرف نیز وزارت داخله گفته، در این درگیری یک سرباز افغان و ۸ سرباز پاکستانی کشته شده اند؛ اما در اعلامیه وزارت خارجه پاکستان آمده که دو سرباز این کشور زخمی شده اند.
یک روز پس از این رویداد، سید ابرارحسین؛ سفیر پاکستان در کابل به وزارت خارجه احضار شد و حکمت خلیل کرزی؛ معین سیاسی این وزارت مراتب نگرانی و هشدار کابل از تلاش پاکستان برای اعمار تاسیسات نظامی در انگور اده را به اطلاع او رساند.

حکمت خلیل کرزی، این عمل را خلاف اصول حقوق بین‌الملل خوانده و نگرانی جدی و اعتراض شدید افغانستان را به سفیر پاکستان اعلام کرد.

حکومت افغانستان از پاکستان خواسته که برای جلوگیری و توقف این حرکات فورا اقدام کند.
آقای کرزی گفته:"تکرار این گونه حرکات نیروهای پاکستانی، تلاش‌های دو طرف برای بهبود و گسترش روابط و ایجاد فضای همزیستی و همسایگی مسالمت‌آمیز میان دو کشور را آسیب خواهد رساند."

این نخستین بار نیست که مرزبانان دو کشور باهم درگیری می شوند. در سال ۹۳ نیز بر اثر تبادل آتش مرزی، یک سرباز افغان کشته شد که این رویداد با واکنش تند مردم افغانستان مواجه شد.

در بیشتر این گونه درگیری ها، افغانستان، سربازان پاکستانی را آغازگر جنگ معرفی کرده است. مقامات افغان می گویند که مرزبانان پاکستانی در برخی مناطق وارد خاک افغانستان شده اند.
همچنین در سال های گذشته شماری از مقامات امنیتی افغان از حملات موشکی پاکستان به خاک افغانستان سخن گفته اند که معمولا پاکستان آن را رد می کرده است.

اما این حملات در این اواخر متوقف شده و کشته شدن سرباز مرزی افغانستان از آغاز حکومت وحدت ملی اولین مورد تنش مرزی بین دو کشور است.
با آغاز حکومت وحدت ملی؛ رئیس جمهور غنی تلاش‌های فراوانی را برای بهبود روابط این کشور با پاکستان انجام داده است.

به همین دلیل، کارشناسان می گویند که این نخستین رویارویی مستقیم و مرگبار مرزبانان دو کشور و در پی آن، بروز تنش های شدید سیاسی میان آنها پس از روی کار آمدن حکومت وحدت ملی در کابل است؛ حکومتی که از همان ابتدا بنا را بر توسعه همکاری های همه جانبه حتی نظامی و استخباراتی با پاکستان گذاشته و به نظر می رسد در این زمینه، سرمایه گذاری های سنگین و بلندمدتی نیز انجام داده است.

سخنگوی وزارت خارجه هم گفت:"به خاطر دریافت راه حل دوامدار هم به این مشکل مشخص و هم به مشکلاتی که هر چندگاه پیش می شود، جانب جمهوری اسلامی افغانستان و همچنان پاکستان از مکانیزم هایی که برای نشست های منظم دوجانبه وجود دارند، هم در سطح نظامی و هم در دیالوگ های سیاسی به این مسایل بپردازند."

این تاکید به رغم تنش هایی که در روابط دو کشور به وجود آمده، از نظر تحلیلگران، نشانگر آن است که دولت افغانستان همچنان به تلاش خود برای جلب نظر پاکستان برای پی ریزی یک دوستی مداوم و درازمدت، ادامه می دهد و به نتایج آن امیدوار است؛ تلاشی که اگر نتیجه بدهد، معنای آن جایگزینی دوستی پایدار بر دشمنی پایدار میان دو کشور خواهد بود؛ اما صاحب نظران می پرسند که آیا چنین زمینه ای اصولا میان دو کشور پس از یک تاریخ دشمنی پایدار، شکل خواهد گرفت؟

در حال حاضر، در این زمینه تردید بر یقین و اعتماد غلبه دارد و به نظر می رسد دلیل این امر نیز کاملا روشن است: تغییر وضعیتی که ده ها سال جریان داشته، یکشبه امکان پذیر نیست.
در یک رویداد دیگر، افغانستان روز پنجشنبه گذشته، یک کارمند کنسولگری پاکستان در قندهار را دستگیر کرد. جزئیات دستگیری این دیپلمات پاکستانی مشخص نیست.

اما بر اساس گزارش ها، این دیپلمات پاکستانی بعداً به سفارت پاکستان در کابل تسلیم داده شده است.
به دنبال این رویداد، پاکستان در اقدامی مشابه، سفیر افغانستان در اسلام آباد را به وزارت خارجه پاکستان احضار و از وی در مورد بازداشت این دیپلمات توضیح خواست.

وزارت خارجه پاکستان بازداشت این کارمند کنسولگری این کشور در قندهار را به شدت محکوم کرده است.
این وزارت با انتشار اعلامیه ای گفته که با این کارمند کنسولگری، بدرفتاری شده و او به زور و جبر در بازداشت قرار گرفته؛ هرچند وزارت خارجه پاکستان تایید کرده که این دیپلمات به سفارت پاکستان در کابل تحویل داده شده است.

در هر حال، از آنجا که از زمان تشکیل حکومت وحدت ملی به رهبری اشرف غنی، روابط دو کشور همواره رو به بهبود بوده و در ماه های اخیر در بهترین سطح قرار داشته و بر پایه همین امر، چندین بار مقامات نظامی و ملکی دوطرف باهم دیدار کرده اند، رویدادهای اخیر، می تواند نشانه ای ناخوشایند و حتی آغاز یک موج تازه تنش باشد.

رهبران دو کشور پیش از این بارها گفته بودند که فصل جدیدی در روابط دو کشور شکل گرفته و شرایط برای همکاری های سیاسی، نظامی، اقتصادی و حتی استخباراتی بیشتر از هر زمان دیگری فراهم شده است.

این در حالی است که روابط کابل و اسلام آباد در ۱۴ سال گذشته همواره با فراز و نشیب های همراه بوده است؛ اما به باور آگاهان تا زمانی که مشکل دو کشور که بیشتر جنبه تاریخی دارد به شکل بنیادی حل نشود، روابط عادی دو کشور همسایه به این زودی ها بهبود نخواهد یافت.

در تحولی دیگر، پاکستان مرز خود در منطقه انگور اده با ولسوالی برمل ولایت پکتیکا افغانستان را به روی رفت و آمد مسدود کرده است.

رسانه های پاکستانی از قول مقامات سرحدی و بزرگان قبایلی این کشور گزارش داده اند که در حال حاضر هرگونه رفت و آمد در منطقه ممنوع اعلام شده و ده ها موتر باربری و هزاران مسافر در دو سوی مرز، متوقف شده اند.

گفته می شود که این محدودیت در تلافی کشته شدن مرزبان پاکستانی در درگیری با سربازان افغان، وضع شده است.

با این حساب، دست کم این نکته روشن است که پاکستان کاملا فعال و تحریک آمیز عمل می کند و این نکته، نگرانی های ناظران در خصوص احتمال شکست تلاش های اشرف غنی برای کاهش تنش و حل همیشگی مشکلات تاریخی میان دو کشور را به نحو قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.
https://avapress.net/vdciypazut1az32.cbct.html
ارسال نظر
نام شما
آدرس ايميل شما