امام حسن عسکری در دوران کوتاه امامت خود آثار مهمی نشر در احکام و بیان مسائل فقهی و جهت دادن به حرکت انقلابی شیعیانی که از راههای دور برای کسب فیض به محضر امام (ع) می رسیدند بر جای گذاشت.
تاریخ انتشار :شنبه ۲۱ میزان ۱۴۰۳ ساعت ۱۶:۰۵
کد مطلب : 298441
حضرت امام حسن عسگری(ع) به روایت مشهور در هشتم ربیع الثانی در سال 232 هجری قمری در مدینه متولد شدند. ایشان در سال 235 ه . ق که چهارساله بودند، با پدر بزرگوارش امام هادی علیه السلام به سکونت در سامرا مجبور شد و حدود نوزده سال با پدر خویش در این شهر ساکن بود. پس از شهادت پدر، به مدت شش سال امامت کرد و در این مدت به علت سخت گیری بیش از حد عباسیان، با تقیه بسیار رفتار می کرد و جز یاران نزدیک، کسی را برای ملاقات نمی پذیرفت.
امام خامنه‌ای درباره‌ی امام حسن عسگری (علیه‌السلام) فرمودند: «این روزها متعلق به امام عسگری است، که میتواند الگوی همه‌ی مؤمنان، بخصوص جوانان باشد. این امامی که موافقان و مخالفان، همه، اعتراف کردند به فضل او، به علم او، به تقوای او، به طهارت او، به عصمت او، به شجاعت او در مقابل دشمنان، به صبر و استقامت او در برابر سختیها.» ۱۳۹۰/۱۲/۱۰
تاریخ زندگی امام حسن عسگری علیه السلام
ایشان بعد از امام حضرت موسی کاظم (ع) سال های بسیاری را در سیاه چال های هارون به سر بردند، چنان می نماید که امام دیگری جز امام حسن عسکری (ع) به این سرنوشت دچارنشد؛ امام از سال ۲۵۴ تا ۲۶۰ سخت ترین روزهای زندگی شان را زیر نظر سه خلیفه غاصب (معتز و مهتدی و معتمد) گذراندند. آنان هرگز به زندان بسنده نکردند؛ بلکه بارها اندیشه پلید از میان بردن حضرت در سر پروراندند و در پرتو قدرت الهی که با خلع از خلافت، قتل و یا دیگرمشکلات روبرو شدند.
جانشین امام حسن عسگری علیه السلام
با توجه به شرایط و موقعیتی که حضرت امام در آن قرار داشت، روشن است که موضوع تعیین و انتخاب جانشین آن حضرت، یعنی آخرین امام از نسل پیامبر اکرم، صلی الله علیه وآله، که بر اساس روایات تردید ناپذیر بنیاد ظلم و بیداد را برخواهد کند، تا چه درجه از اهمیت و حساسیت برخوردار است. اگر دشمنان اهل بیت، علیهم السلام، کوچکترین رد پایی از فرزند امام حسن عسگری (ع) و جانشین ایشان به دست می آوردند، قطعا در پی نابودی آن حضرت برمی آمدند و اجازه نمی دادند که سلسله امامت استمرار پیدا کند.
بنابراین چاره ای جز مخفی نگهداشتن موضوع تولد آخرین حجت حق نبود، و این پنهان کاری تا حدی بود که تا لحظه تولد ایشان نزدیکترین خویشاوندان امام نیز هیچ اطلاعی از این موضوع نداشتند.
این امام همام درباره فرزند دلبند خویش، امام عصر (عج) فرمودند:
«به خدا سوگند مهدی آن گونه نهان خواهد گشت که هیچ کس در زمان غیبت او از گمراهی و هلاکت نجات نخواهد یافت؛ مگر آنان که خدای عزوجل بر اعتقاد به امامت آن حضرت پایدارشان دارد و در دعا برای تعجیل فرج مقدسش، موفقشان فرماید.»
در این حدیث شریف، دعا برای تعجیل در فرج عدالت گستر جهان، «توفیق خاص» از جانب خداوندبزرگ، و عامل هدایت و نجات ازضلالت و گمراهی در زمان غیبت به شمار رفته است و اگر به مفهوم انحصار در آن توجه شود، اهمیت این عمل بیش از پیش آشکار خواهدگشت. به بیان روشن تر، در این روایت فقط نجات و رستگاری کسی در زمان غیبت تضمین شده است که بالطف الهی، به دو امر توفیق یابد: اول اعتقاد به امامت و ولایت امام عصر، ارواحنافداه و دوم توفیق برای دعای تعجیل در فرج آن حضرت.
سیره ی هدایتی امام حسن عسگری
۱_ هدایت با رفتار و کردار
کارآمدترین ابزار تاثیر در هدایت، رفتار و کردار هدایتگران است . این سخن از امام صادق علیه السلام را به یاد آوریم که «کونوا دعاة للناس بغیر السنتکم ، مردم را با غیر زبان خود دعوت کنید»
شیخ مفید به نقل از محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن موسی بن جعفر می نویسد: زمانی که امام حسن عسگری(ع) زندانی بودند، عباسیان نزد صالح بن وصیف آمدند و گفتند بر او سخت بگیر! صالح گفت: چگونه چنین کنم! من دو نفر از بدترین انسانها را که می شناختم، مامور او کردم، ولی آن دو حالا به عبادت و روزه روی آورده اند و در حدی عالی به آن پایبندند. صالح دستور داد آن دو را حاضر کنند و آن گاه پرسید: وای بر شما! چرا با این مرد چنین مهربانانه رفتار می کنید؟! گفتند: درباره مردی که روزها را روزه می گیرد و تمام شب را به عبادت می گذراند! او ساکت است و عبادت می کند و هر لحظه به او می نگریم، لرزه به انداممان می افتد.
۲_ استفاده از شیوه نامحسوس
امام حسن عسگری علیه السلام به دلیل خفقان عصر، از شیوه های نامحسوس و پنهان بیشتر سود می برد و امور امت را مخفیانه اداره می کرد . گاه پیش می آمد که بعد از سالها مردم و خلفا متوجه هدایت شدن مسیحیان و ... می شدند. زمانی به بازسازی روحی و اعتقادی هدایتگران شیعی می پرداخت و در مواقعی هم به کنترل و رفع نواقص کار آنان مشغول می شد .
۳_ استفاده از ظرفیتهای امامت و کرامت
امام حسن عسگری علیه السلام از کرامت هم برای هدایت بهره می برد و به شیوه های گوناگون در تصحیح عقاید و هدایت امت می کوشید. علامه مجلسی از ادریس بن زیاد نقل می کند: درباره آنان (ائمه) خیلی تندروی می کردم. روزی برای دیدار امام علیه السلام روانه سامرا شدم و از شدت خستگی بر پلکان حمامی به خواب فرو رفتم. با ضربه عصای ایشان بیدار شدم. ایشان را شناختم و بلند شدم، امام سوار بود و غلامان پیرامونش را گرفته بودند. پشت پا و زانوی حضرت را بوسیدم و این نخستین برخورد من با ایشان بود؛به من فرمودند: ای ادریس! «بل عباد مکرمون لایسبقونه بالقول وهم بامره یعملون ،بلکه آنان (فرشتگان) بندگان گرامی داشته شده اند و در گفتار بر او سبقت نمی گیرند و به فرمان وی عمل می کنند.»عرض کردم: مولای من، همین مطلب مرا بس است و تنها برای پرسیدن آن آمده بودم.
۴_ پاسخ به شبهات
از دیگر جلوه های هدایت امام می توان به پاسخ گویی حضرت به پرسشها و شبهات پیرامون اعتقادات و مسائل دینی اشاره کرد . آن حضرت از این طریق پاسدار دین در برابر شبهات بود و گوهر بی غبار دین را در اختیار امت جدش رسول خدا صلی الله علیه و آله قرار می داد . ابوهاشم جعفری می گوید که از امام پرسیدم: چرا ارث زن یک سهم و مرد دو سهم است؟ فرمود: چون جهاد و پرداخت مخارج به عهده زن نیست و نیز پرداخت دیه قتل خطا بر عهده مردان است و چیزی بر زن نیست.
۵_ یادآوری سنت های متروک
از دیگر شیوه های هدایت در سیره امام عسگری علیه السلام، بیان سنتهای متروک بود . آن حضرت با این شیوه، غبار غربت از احکام و فرائض الهی می زدود و آنها را بار دیگر به صحنه اجتماع می کشاند، شیوه ای که در هر عصر و دوره ای هدایتگران الهی، موظف به پیگیری آن هستند . امام عسکری علیه السلام در حضور جمعی هفتاد نفری از زائران کربلا که به مناسبت تولد حضرت حجت به سامرا و خانه حضرت آمده بودند، بی آنکه آنان بپرسند، فرمود: برخی از شما می خواهند درباره اختلاف بین شما و دشمنان خدا و ما که اهل قبله و مسلمان هستند، بپرسند . از این رو، شما را در جریان آن اختلافها قرار می دهم و شما دقت کرده و بدان پی ببرید.
فرمود: خدای عزوجل به رسولش وحی فرمود: تو و علی و فرزندان او را که حجتهای من هستند و پیروان آنها را، به ده ویژگی اختصاص دادم:
۱_ پنجاه و یک رکعت نماز
۲_ انگشتری به دست راست کردن
۳_ تعقیب بعد از نماز
۴_ اذان و اقامه را دو تا دو تا گفتن
۵_ گفتن حی علی خیرالعمل
۶_ بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم
۷_ قنوت در نماز
۸_ خواندن نماز عصر هنگام آفتاب روشن و صاف (وسط روز)
۹_ خواندن نماز صبح هنگام دمیدن سپیده که هوا هنوز تاریک است
۱۰_ خضاب کردن موی سر و صورت .
امام خامنه‌ای درباره‌ی امام حسن عسگری (علیه‌السلام) فرمودند: «این روزها متعلق به امام عسگری است، که میتواند الگوی همه‌ی مؤمنان، بخصوص جوانان باشد. این امامی که موافقان و مخالفان، همه، اعتراف کردند به فضل او، به علم او، به تقوای او، به طهارت او، به عصمت او، به شجاعت او در مقابل دشمنان، به صبر و استقامت او در برابر سختیها.» ۱۳۹۰/۱۲/۱۰
تاریخ زندگی امام حسن عسگری علیه السلام
ایشان بعد از امام حضرت موسی کاظم (ع) سال های بسیاری را در سیاه چال های هارون به سر بردند، چنان می نماید که امام دیگری جز امام حسن عسکری (ع) به این سرنوشت دچارنشد؛ امام از سال ۲۵۴ تا ۲۶۰ سخت ترین روزهای زندگی شان را زیر نظر سه خلیفه غاصب (معتز و مهتدی و معتمد) گذراندند. آنان هرگز به زندان بسنده نکردند؛ بلکه بارها اندیشه پلید از میان بردن حضرت در سر پروراندند و در پرتو قدرت الهی که با خلع از خلافت، قتل و یا دیگرمشکلات روبرو شدند.
جانشین امام حسن عسگری علیه السلام
با توجه به شرایط و موقعیتی که حضرت امام در آن قرار داشت، روشن است که موضوع تعیین و انتخاب جانشین آن حضرت، یعنی آخرین امام از نسل پیامبر اکرم، صلی الله علیه وآله، که بر اساس روایات تردید ناپذیر بنیاد ظلم و بیداد را برخواهد کند، تا چه درجه از اهمیت و حساسیت برخوردار است. اگر دشمنان اهل بیت، علیهم السلام، کوچکترین رد پایی از فرزند امام حسن عسگری (ع) و جانشین ایشان به دست می آوردند، قطعا در پی نابودی آن حضرت برمی آمدند و اجازه نمی دادند که سلسله امامت استمرار پیدا کند.
بنابراین چاره ای جز مخفی نگهداشتن موضوع تولد آخرین حجت حق نبود، و این پنهان کاری تا حدی بود که تا لحظه تولد ایشان نزدیکترین خویشاوندان امام نیز هیچ اطلاعی از این موضوع نداشتند.
این امام همام درباره فرزند دلبند خویش، امام عصر (عج) فرمودند:
«به خدا سوگند مهدی آن گونه نهان خواهد گشت که هیچ کس در زمان غیبت او از گمراهی و هلاکت نجات نخواهد یافت؛ مگر آنان که خدای عزوجل بر اعتقاد به امامت آن حضرت پایدارشان دارد و در دعا برای تعجیل فرج مقدسش، موفقشان فرماید.»
در این حدیث شریف، دعا برای تعجیل در فرج عدالت گستر جهان، «توفیق خاص» از جانب خداوندبزرگ، و عامل هدایت و نجات ازضلالت و گمراهی در زمان غیبت به شمار رفته است و اگر به مفهوم انحصار در آن توجه شود، اهمیت این عمل بیش از پیش آشکار خواهدگشت. به بیان روشن تر، در این روایت فقط نجات و رستگاری کسی در زمان غیبت تضمین شده است که بالطف الهی، به دو امر توفیق یابد: اول اعتقاد به امامت و ولایت امام عصر، ارواحنافداه و دوم توفیق برای دعای تعجیل در فرج آن حضرت.
سیره ی هدایتی امام حسن عسگری
۱_ هدایت با رفتار و کردار
کارآمدترین ابزار تاثیر در هدایت، رفتار و کردار هدایتگران است . این سخن از امام صادق علیه السلام را به یاد آوریم که «کونوا دعاة للناس بغیر السنتکم ، مردم را با غیر زبان خود دعوت کنید»
شیخ مفید به نقل از محمد بن اسماعیل بن ابراهیم بن موسی بن جعفر می نویسد: زمانی که امام حسن عسگری(ع) زندانی بودند، عباسیان نزد صالح بن وصیف آمدند و گفتند بر او سخت بگیر! صالح گفت: چگونه چنین کنم! من دو نفر از بدترین انسانها را که می شناختم، مامور او کردم، ولی آن دو حالا به عبادت و روزه روی آورده اند و در حدی عالی به آن پایبندند. صالح دستور داد آن دو را حاضر کنند و آن گاه پرسید: وای بر شما! چرا با این مرد چنین مهربانانه رفتار می کنید؟! گفتند: درباره مردی که روزها را روزه می گیرد و تمام شب را به عبادت می گذراند! او ساکت است و عبادت می کند و هر لحظه به او می نگریم، لرزه به انداممان می افتد.
۲_ استفاده از شیوه نامحسوس
امام حسن عسگری علیه السلام به دلیل خفقان عصر، از شیوه های نامحسوس و پنهان بیشتر سود می برد و امور امت را مخفیانه اداره می کرد . گاه پیش می آمد که بعد از سالها مردم و خلفا متوجه هدایت شدن مسیحیان و ... می شدند. زمانی به بازسازی روحی و اعتقادی هدایتگران شیعی می پرداخت و در مواقعی هم به کنترل و رفع نواقص کار آنان مشغول می شد .
۳_ استفاده از ظرفیتهای امامت و کرامت
امام حسن عسگری علیه السلام از کرامت هم برای هدایت بهره می برد و به شیوه های گوناگون در تصحیح عقاید و هدایت امت می کوشید. علامه مجلسی از ادریس بن زیاد نقل می کند: درباره آنان (ائمه) خیلی تندروی می کردم. روزی برای دیدار امام علیه السلام روانه سامرا شدم و از شدت خستگی بر پلکان حمامی به خواب فرو رفتم. با ضربه عصای ایشان بیدار شدم. ایشان را شناختم و بلند شدم، امام سوار بود و غلامان پیرامونش را گرفته بودند. پشت پا و زانوی حضرت را بوسیدم و این نخستین برخورد من با ایشان بود؛به من فرمودند: ای ادریس! «بل عباد مکرمون لایسبقونه بالقول وهم بامره یعملون ،بلکه آنان (فرشتگان) بندگان گرامی داشته شده اند و در گفتار بر او سبقت نمی گیرند و به فرمان وی عمل می کنند.»عرض کردم: مولای من، همین مطلب مرا بس است و تنها برای پرسیدن آن آمده بودم.
۴_ پاسخ به شبهات
از دیگر جلوه های هدایت امام می توان به پاسخ گویی حضرت به پرسشها و شبهات پیرامون اعتقادات و مسائل دینی اشاره کرد . آن حضرت از این طریق پاسدار دین در برابر شبهات بود و گوهر بی غبار دین را در اختیار امت جدش رسول خدا صلی الله علیه و آله قرار می داد . ابوهاشم جعفری می گوید که از امام پرسیدم: چرا ارث زن یک سهم و مرد دو سهم است؟ فرمود: چون جهاد و پرداخت مخارج به عهده زن نیست و نیز پرداخت دیه قتل خطا بر عهده مردان است و چیزی بر زن نیست.
۵_ یادآوری سنت های متروک
از دیگر شیوه های هدایت در سیره امام عسگری علیه السلام، بیان سنتهای متروک بود . آن حضرت با این شیوه، غبار غربت از احکام و فرائض الهی می زدود و آنها را بار دیگر به صحنه اجتماع می کشاند، شیوه ای که در هر عصر و دوره ای هدایتگران الهی، موظف به پیگیری آن هستند . امام عسکری علیه السلام در حضور جمعی هفتاد نفری از زائران کربلا که به مناسبت تولد حضرت حجت به سامرا و خانه حضرت آمده بودند، بی آنکه آنان بپرسند، فرمود: برخی از شما می خواهند درباره اختلاف بین شما و دشمنان خدا و ما که اهل قبله و مسلمان هستند، بپرسند . از این رو، شما را در جریان آن اختلافها قرار می دهم و شما دقت کرده و بدان پی ببرید.
فرمود: خدای عزوجل به رسولش وحی فرمود: تو و علی و فرزندان او را که حجتهای من هستند و پیروان آنها را، به ده ویژگی اختصاص دادم:
۱_ پنجاه و یک رکعت نماز
۲_ انگشتری به دست راست کردن
۳_ تعقیب بعد از نماز
۴_ اذان و اقامه را دو تا دو تا گفتن
۵_ گفتن حی علی خیرالعمل
۶_ بلند گفتن بسم الله الرحمن الرحیم
۷_ قنوت در نماز
۸_ خواندن نماز عصر هنگام آفتاب روشن و صاف (وسط روز)
۹_ خواندن نماز صبح هنگام دمیدن سپیده که هوا هنوز تاریک است
۱۰_ خضاب کردن موی سر و صورت .
avapress.net/vdcfjcd0yw6d1ja.igiw.html
تگ ها
پربازدیدترین
